Cursussyllabus

Inhoud

In dit college wordt het hedendaagse politieke denken vanuit de notie ‘politieke ideologie’ benaderd. We bespreken de geschiedenis, de ontwikkeling en de kernbegrippen van de belangrijkste hedendaagse ideologische stelsels. We verschaffen verder inzicht in de rol van ideologie in het politieke leven, de evolutie van het concept ‘ideologie’, het karakter van ideologische denken, en het veranderende ideologische landschap.

We beginnen het college met een inleiding over ideologie. Daaropvolgend bespreken we drie traditionele ideologische families: liberalisme, conservatisme en socialisme. We besteden hierbij aandacht aan de belangrijkste politieke denkers die aan deze stelsels hebben vormgegeven, zoals Burke (conservatisme), Marx (socialisme), en Smith, Mill, Hayek, Rawls en Nozick (liberalisme). Daaropvolgend kijken we naar minder traditionele ideologische stromingen, zoals anarchisme, feminisme, ecologisme, religieus fundamentalisme, en multiculturalisme.

Ter afsluiting van dit college staan we stil bij Fukuyama’s these dat we op een ‘einde der ideologieën’ afstevenen. We bespreken de kwestie of we het einde van de grote ideologieën meemaken dan wel de ontwikkeling van nieuwe ideologische tegenstellingen.

Leerresultaten

Na afloop van Geschiedenis van het Politieke Denken:

• kunnen studenten het concept ideologie definiëren en kunnen ze de verschillen toelichten tussen bestaande classificatorische schemata voor de analyse van ideologische denkkaders;
• kunnen studenten de onstaansgeschiedenis, de ontwikkeling en de krachtlijnen van hedendaagse ideologieën toelichten;
• kunnen studenten de krachtlijnen van diverse ideologische denkkaders (en centrale denkers hierbinnen) van elkaar onderscheiden;
• kunnen studenten hun verworven inzichten in hedendaagse ideologische denkkaders (en hun onderlinge gelijkenissen en verschillen) gebruiken om kritisch te reflecteren over actuele politieke problemen en maatschappelijke stellingnames;
• ontwikkelen studenten een kritische houding ten aanzien van modieuze opvattingen en verklaringen en wat ogenschijnlijk evident is in het licht van de eigen (voor)oordelen.

Onderwijsvorm

De cursus bestaat uit wekelijkse hoorcolleges waarin het thema en de verplichte literatuur door de docent worden besproken. Tijdens de colleges is ruimte voor vragen vanwege de studenten. Van de studenten wordt verwacht dat zij de hoorcolleges bijwonen.

De cursus maakt 6 studiepunten uit van de 2^de Bachelor of Science in de Politieke Wetenschappen. Hier staat een studielast van 150 uur (inclusief de hoorcolleges) tegenover.

Literatuur

• Heywood, Andrew (2017) ‘Political Ideologies: An Introduction.’ London: Palgrave MacMillan, 362 p. (sixth edition).
• Wetenschappelijke artikelen die op Canvas beschikbaar worden gemaakt.
• Lesnota’s van de hoorcolleges en de slides die bij de hoorcolleges worden gebruikt.

Het handboek van Andrew Heywood is beschikbaar in de Standaard Bookshop. De slides die bij de hoorcolleges worden gebruikt worden na afloop van de respectievelijke colleges op Canvas geplaatst. In het wekelijkse programma staat aangegeven welke teksten er per thema worden behandeld. Van de studenten wordt verwacht dat zij de teksten hebben gelezen voor aanvang van de colleges.

Toetsing

De beoordeling bestaat uit een schriftelijk examen dat 100% van het eindcijfer bepaalt (wegingsfactor 100).

Het examen bestaat uit kennisvragen en vragen die peilen naar de verworven inzichten in de verschillen/gelijkenissen tussen auteurs en teksten. Tijdens de colleges wordt meer uitleg gegeven over de aard en de inhoud van het examen. Aan het einde van de colleges worden voorbeelden van examenvragen toegelicht.